Een laaggeletterd persoon heeft moeite met lezen, schrijven, rekenen, grafische gegevens begrijpen en/of heeft beperkte digitale vaardigheden. De laaggeletterde persoon heeft hier zelf last van en is afhankelijk van anderen in het dagelijks functioneren.
De laaggeletterde heeft vaak een heleboel trucs om dit te verbergen. In Vlaanderen is één op zeven volwassenen laaggeletterd. Je moet hier dus aandacht voor hebben in jouw communicatie.
Voorbeelden van zaken die moeilijk kunnen zijn als je laaggeletterd bent
- Internetbankieren
- De klok lezen
- Wisselgeld controleren
- Een gebruiksaanwijzing lezen en begrijpen
- Een uitnodiging voor (school)activiteiten begrijpen
- Elektronische automaten gebruiken, zoals een ticketmachine
- Een uurrooster begrijpen
Wat kunnen signalen zijn dat iemand laaggeletterd is?
- Vaak te laat komen, zeker als dit stipt een uur te laat (of te vroeg) is
- Zich vergissen van dag voor een afspraak
- Een blad ondersteboven vasthouden
- Een excuus verzinnen om een document niet te moeten invullen:
- “Ik vul dit thuis wel in. Mijn pols doet nu pijn.”
- “Ik heb geen pen bij. Ik doe het straks wel.”
- “Ik ben mijn leesbril vergeten. Ik zal het thuis invullen.”
- Iemand vragen om iets voor te lezen of op te schrijven.
- Alleen kijken naar een tekst zonder de ogen te bewegen over de tekst.
- Geen punten of komma’s gebruiken.
- Geen e-mailadres hebben.
- Moeite hebben met navigatie.
Soorten geletterdheid
Digitale geletterdheid
Iemand die digitaal geletterd is:
- Kan omgaan met digitale apparaten, zoals een computer, een router, een smartphone, een tablet, een internetbrowser, een tekstverwerker … Dat zijn ICT-basisvaardigheden.
- Weet hoe die digitale technologie inzet om problemen op te lossen, bijvoorbeeld een app gebruiken om de weg te vinden.
- Weet hoe informatie op te zoeken en te verwerken, zoals de dienstregeling van de trein opzoeken op het internet.
- Kan kritisch en veilig omgaan met allerlei soorten media, zoals het herkennen van phishing-e-mails.
Talige geletterdheid
Iemand die talig geletterd is kan:
- lezen en schrijven;
- een geschreven instructie opvolgen;
- informatie zoeken in een tekst.
Cijfergeletterdheid
- Iemand die cijfergeletterd is, kan rekenen en omgaan met cijfers en getallen.
- Iemand die niet cijfergeletterd is, kan, bijvoorbeeld, niet of met moeite berekenen hoeveel je moet betalen voor een product met 20% korting.
Meer weten?
- Lees op diversiteitspraktijk.be hoe je iemand die laaggeletterd is, herkent en ondersteunt.
- Op mediawijs.be lees je hoe je digitaal inclusief kan werken.
- Ligo heeft cursussen voor kortgeschoolde, laaggeletterde volwassenen.
- Lees de tien tips voor eenvoudige teksten van Wablieft.
Afbeelding
